Την παρουσίαση του ευρωπαϊκού μηχανισμού rescEU για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών στην Ευρώπη, στην οποία η Ελλάδα συγκαταλέγεται μεταξύ των πιο ευάλωτων χωρών, έκανε ο Επίτροπος Ανθρωπιστικής Βοήθειας και Διαχείρισης Κρίσεων Χρήστος Στυλιανίδης στην κοινή συνεδρίαση των κοινοβουλευτικών επιτροπών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης και Παραγωγής και Εμπορίου της ελληνικής Βουλής.
«Η Ελλάδα είναι από τα πιο ευάλωτα κράτη-μέλη και θα βοηθηθεί πολύ από τις νέες δυνατότητες», είπε ο κ. Στυλιανίδης, προσθέτοντας ότι η Ελλάδα ήταν η πρώτη χώρα που επισκέφθηκε μετά την πρώτη πολιτική συμφωνία για τη δημιουργία του rescEU από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή – η οποία τον εισηγήθηκε. Ο εκ Κύπρου Επίτροπος τόνισε τον πρωτοπόρο ρόλο της ΕΕ στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής που ευθύνεται για μεγάλο μέρος των φυσικών καταστροφών και υπενθύμισε ότι οι πυρκαγιές στην Πορτογαλία το 2017 ανέδειξαν την αδυναμία ανταπόκρισης του υπάρχοντος μηχανισμού και «έγιναν η αφορμή να επιταχύνω τις διαδικασίες για την ενίσχυσή του».
Δίνοντας τα χαρακτηριστικά του μηχανισμού rescEU, ο Επίτροπος είπε ότι αποτελεί ένα τριτοβάθμιο επίπεδο πολιτικής προστασίας – μετά τον εθνικό πυλώνα των κρατών-μελών και τον υπάρχοντα ευρωπαϊκό αλλά εθελοντικό μηχανισμό- ότι δεν υποκαθιστά τις εθνικές αρχές, ούτε αφαιρεί εθνικές αρμοδιότητες, ότι ενισχύει την πρόληψη και την ετοιμότητα – και ειδικά για την πρόληψη θα δοθεί έμφαση στην ανταλλαγή πληροφοριών και γνώσεων μεταξύ των εθνικών υπηρεσιών με τη δημιουργία νέου μηχανισμού – ότι δεν θα συγκεντρωθούν οι αρμοδιότητες στις Βρυξέλλες οι οποίες αναλαμβάνουν μόνον τον καλύτερο συντονισμό και ότι θα χρηματοδοτηθεί με 160 εκατομμύρια ευρώ ετησίως για τα προσεχή δύο χρόνια και με 1,6 δισεκ. ευρώ στον εξαετή προϋπολογισμό.
Ο κ. Στυλιανίδης, με βάση την εμπειρία του στην επιδημία του ebola, επεσήμανε την ανάγκη να αναπτυχθούν οι ευρωπαϊκές δυνατότητες παρέμβασης και στον τομέα της υγείας, για τις περιπτώσεις επιδημιών ή βιομηχανικών ατυχημάτων και ανέφερε ως μοναδικά παραδείγματα επαρκών μηχανισμών υγείας του Ισραήλ και της Κίνας.
Η υπουργός Πολιτικής Προστασίας Ολγα Γεροβασίλη μίλησε για την επεξεργασία εθνικού σχεδίου με στόχο την ίδρυση Αρχής Πολιτικής Προστασίας στα πρότυπα των διεθνών καλών πρακτικών. Πιστεύω ότι στις αρχές του χρόνου θα φέρουμε το νομοσχέδιο για διαβούλευση. Θα δημιουργεί νέο πλαίσιο καταργώντας το δαιδαλώδες τοπίο επικαλύψεων αρμοδιοτήτων, είπε, τονίζοντας ότι «η νέα αντιπυρική περίοδος πρέπει να βρει τη χώρα θωρακισμένη».
Το Σύστημα Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών απαιτεί συνέργειες με την επιστημονική κοινότητα και έντονη εθελοντική δράση, προκειμένου να εμπλακούν και οι πολίτες, δήλωσε ο ΓΓ Πολιτικής Προστασίας Γιάννης Ταφύλλης.
Την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημιουργία του rescEU χαιρέτισαν οι εκπρόσωποι των περισσότερων κομμάτων. Από τον ΣΥΡΙΖΑ η Αφροδίτη Θεοπεφτάτου, από τη Νέα Δημοκρατία, ο Μάξιμος Χαρακόπουλος, από τη Δημοκρατική Συμπαράταξη η Εύη Χρηστοφιλοπούλου, από τους ΑΝΕΛ ο Κωνσταντίνος Κατσίκης. Την αντίθεσή τους στον ευρωπαϊκό μηχανισμό για διαφορετικούς λόγους εξέφρασαν ο εκπρόσωπος του ΚΚΕ Χρήστος Κατσώτας και της ΧΑ Ευάγγελος Καρακώστας.
Φάση έγκρισης
Το rescEUσύμφωνα με ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, βρίσκεται στην τελευταία φάση έγκρισης μετά την επίτευξη προκαταρκτικής πολιτικής συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου στις 12 Δεκεμβρίου. Η πρόταση προβλέπει βελτιωμένη ευρωπαϊκή αντίδραση στις φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές στην Ευρώπη, καθώς και αποτελεσματικότερη πρόληψη και ετοιμότητα έναντι κινδύνων και καταστάσεων έκτακτης ανάγκης. Πρόκειται για την αντίδραση της ΕΕ στις φυσικές καταστροφές που έχουν σοβαρό αντίκτυπο στις ζωές και στις περιουσίες των Ευρωπαίων πολιτών, όπως οι θανατηφόρες δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2018 και στην Πορτογαλία το 2017.