Εκμεταλλεύτηκαν όλες τις ευκαιρίες από τη διέλευση του αγωγού φυσικού αερίου ΤΑΡ, «που δεν πληρώνει τέλη διέλευσης στη χώρα μας αλλά προσφέρει αντισταθμιστικά οφέλη», διεκδίκησαν ακόμα περισσότερα, ώστε «από το 2021 να έχουν όφελος ως τοπική κοινωνία κατ’ έτος περίπου δέκα εκατομμύρια ευρώ», και ξεκίνησαν να δημιουργούν προϋποθέσεις για τηλεθέρμανση με αξιοποίηση του φυσικού πλούτου της περιοχής, με σοβαρές βλέψεις να βάλουν μπροστά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από γεωθερμία.
Ο λόγος για τον Δήμο Αλεξανδρούπολης, που είναι πρωτοπόρος σε όλη την Ελλάδα στην ανάδειξη και εξέλιξη έργων στον τομέα της Ενέργειας.
Ψυχή της ιστορίας αυτής ο Γιάννης Φαλέκας, αντιδήμαρχος Ενέργειας και Φυσικών Πόρων στον δήμο, με τον οποίο συνομιλήσαμε τηλεφωνικά. Αφήνουμε τον λόγο του να κυλήσει αφηγηματικά, για όλη αυτή την προσπάθεια που έχει ορίζοντα και ελπιδοφόρο ενεργειακό μέλλον:
Αξιοποίηση ευκαιριών
«Στον Δήμο Αλεξανδρούπολης εκμεταλλευτήκαμε την ευκαιρία αξιοποίησης της θερμικής ενέργειας, που θα παράγεται στον σταθμό συμπίεσης φυσικού αερίου του αγωγού TAP στην περιοχή των Κήπων. Η διεκδίκησή μας αυτή κατοχυρώθηκε με τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) του έργου του TAP το 2014. “Υποχρέωση” του TAP είναι να κατασκευάσει τις υποδομές εντός του χώρου του σταθμού συμπίεσης έως τον εξωτερικό του χώρο με δύο παροχές (αυτή που θα μας τροφοδοτεί με ζεστό νερό και την επιστροφή να δέχεται το κρύο μετά τη χρήση από την τηλεθέρμανση.
“Υποχρέωση” του Δήμου Αλεξανδρούπολης είναι μέσω ΕΣΠΑ η κατασκευή των δικτύων. Στόχος μας έως τον Μάρτιο – Απρίλιο του 2019 να το έχουμε ολοκληρώσει. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 32,0 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη δικτύου τηλεθέρμανσης των 140 χιλιομέτρων και την αξιοποίηση “απορριπτόμενης θερμικής ισχύος της τάξης των 35 MW”. Και θα τροφοδοτεί με θερμική ενέργεια για αστική χρήση (θέρμανση χώρων και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης) περίπου 8.000 κατοίκους των οικισμών της Δημοτικής Ενότητας Φερών του Δήμου Αλεξανδρούπολης: την πόλη των Φερών και τους οικισμούς – Γεμιστή, Πέπλος, Βρυσούλα, Αρδάνιον, Κήποι, καθώς και την τροφοδότηση με θερμική ενέργεια των κτιριακών εγκαταστάσεων του Τελωνείου Κήπων».
«Να επισημάνω εδώ ότι στο πλαίσιο των “αντισταθμιστικών” και των δράσεων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της εταιρίας ΤΑΡ AG προς τους δήμους (από τους οποίους διέρχεται ο αγωγός στην Ελλάδα), ο Δήμος Αλεξανδρούπολης δικαιούται 1.900.000 ευρώ, από το σύνολο των 32.000.000 ευρώ της χώρας μας. Και να τονίσω ότι η διάθεση ζεστού νερού για την τηλεθέρμανση δεν εντάσσεται στην εταιρική κοινωνική ευθύνη ή στο πλαίσιο των αντισταθμιστικών, αλλά είναι μια ξεχωριστή διεκδίκηση του δήμου με τον αγωγό TAP!».
Τρεις τηλεθερμάνσεις
«Ο Δήμος Αλεξανδρούπολης έχει σε εξέλιξη τρεις τηλεθερμάνσεις που θα δημιουργήσουν περισσότερες από εκατό θέσεις εργασίας και η τιμολόγηση και το κόστος της χρήσης από τους κατοίκους θα είναι οικονομικότερα πάνω του 70% έναντι του εισαγόμενου πετρελαίου:
- Το πρώτο έργο γεωθερμικής αγροτικής και αστικής τηλεθέρμανσης είναι “προς” υπογραφή και εντός Φεβρουαρίου ξεκινά η κατασκευή του με παράδοση μέσα σε 15-17 μήνες.
- Το δεύτερο έργο γεωθερμικής τηλεθέρμανσης και την τηλεψύξης αφορά τους οικισμούς της δημοτικής ενότητας Τραϊανούπολης του Δήμου Αλεξανδρούπολης, Αρίστηνο, Άνθεια, Δωρικό, Αετοχώρι, Λουτρός, Αγνάντια –περίπου 3.000 κατοίκους– και είναι σε μελετητική εξέλιξη – στόχος ο διαγωνισμός να γίνει εντός του 2019.
- Το τρίτο έργο τηλεθέρμανσης είναι αυτό που αναφερθήκαμε στην αρχή με τον αγωγό TAP και τη χρήση απορριπτόμενης θερμικής ενέργειας. Τονίζω ότι από το Αζερμπαϊτζάν έως την Ιταλία είναι ο μοναδικός σταθμός συμπίεσης που θα δίνει ζεστό νερό σε μια τοπική κοινωνία – στόχος ο διαγωνισμός να γίνει εντός του 2019 ή αρχές του 2020».
«Έως σήμερα στον Δήμο Αλεξανδρούπολης έχουμε ολοκληρώσει:
- Τρία Φ/Β στέγης που είναι σε λειτουργία (10 KW έκαστο) σε σχολεία του δήμου με σύνδεση στη ΔΕΗ και πωλούμε την ηλεκτρική ενέργεια.
- Δύο αυτόνομα φ/β στέγης (12 και 5 KW έκαστο) με αποθήκευση ενέργειας για αυτοκατανάλωση με σύστημα θέρμανσης αντλιών θερμότητας (δίχως σύνδεση με ΔΕΗ).
- Σύστημα αβαθούς γεωθερμίας (γεωθερμικές αντλίες θερμότητας) σε δύο σχολικές μονάδες.
- Αντικατάσταση των λεβήτων πετρελαίου με βιομάζα (πέλετ) σε τρία δημοτικά κτίρια.
- Τον πρώτο μας αυτόνομο σταθμό φόρτισης ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων (5 KW φ/β με αποθήκευση) και προμηθευτήκαμε τα δύο πρώτα ηλεκτροκίνητα, καλύπτοντας ιατρικές δομές και υπηρεσίες προς τους πολίτες μας με μηδενικά καύσιμα.
- Την εξοικονόμηση ενέργειας το 2018 στο σύνολο του δημοτικού φωτισμού, με χρήση φωτιστικών LED (με χρηματοδότηση του έργου από το νέο πρόγραμμα του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων σε συνεργασία με το ΚΑΠΕ και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων) αξίας περίπου 3 εκατ. ευρώ και όφελος περίπου 750.000 ευρώ το έτος για τον δήμο μας.
Επίσης είναι σε εξέλιξη στην Τραϊανούπολη ακόμη ένα φωτοβολταϊκό πάρκο (ισχύος διακοσίων ΚW με σύνδεση εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού – virtual net metering) για κάλυψη κτιριακών ενεργειακών αναγκών».
Δίκτυα αερίου
«Τα δίκτυα φυσικού αερίου ξεκινούν από τη ΔΕΔΑ ΑΕ εντός του 2019. Στόχος του Δήμου Αλεξανδρούπολης είναι η χρήση του ως οικονομικότερου καύσιμου. Σε εξέλιξη είναι και η αναζήτηση χρηματοδότησης για το έργο της Γεωθερμικής Δημοτικής Μονάδας πέλετ του Δήμου Αλεξανδρούπολης, που θα δώσει την ευκαιρία να κάνουμε χρήση της βιομάζα του τόπου μας μαζί με τους αγρότες της περιοχής μας.
Σε εξέλιξη είναι επίσης προς χρηματοδότηση (μέσω ΕΣΠΑ) έργα με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο κλειστό μας Γυμναστήριο (Παρασκευόπουλος), στο κλειστό προθερμαντήριο στίβου (Δ. Μπουλμπουτζής) και στο κλειστό κολυμβητήριο του δήμου μας».
«Οι προσπάθειες του δήμου, υπό την εποπτεία του δημάρχου κ. Λαμπάκη και την πρώτη στην Ελλάδα Αντιδημαρχία Ενέργειας και Φυσικών Πόρων επιβραβεύτηκαν με την ξεχωριστή διάκριση –σε ευρωπαϊκό επίπεδο– Smart City Βραβείο “ενεργειακής διαχείρισης”, τον Σεπτέμβριο του 2018, στην Κίνα, όπου βραβεύτηκαν άλλες τρεις ακόμα πόλεις: Η Στοκχόλμη (Σουηδία), το Όουλου (Φινλανδία) και η Ρίγα (Λετονία). Η διοργάνωση Euro-China Green & Smart City τελεί υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής».
«Στόχος μας», αναφέρει κλείνοντας ο αντιδήμαρχος Γιάννης Φαλέκας «η ενεργειακή θωράκιση και για τις τρεις δημοτικές μας ενότητες που αποτελούν τον Δήμο Αλεξανδρούπολης και η απεξάρτηση, σε πολύ μεγάλο βαθμό, από τα ορυκτά ρυπογόνα καύσιμα χρησιμοποιώντας πλέον, ως καύσιμα βάσης, φυσικό αέριο στην Αλεξανδρούπολη, γεωθερμική τηλεθέρμανση στην Τραϊανούπολη (πέντε οικισμοί) και τηλεθέρμανση από τον Σταθμό Συμπίεσης TAP στους πέντε οικισμούς στις Φέρες».
Ηλεκτρική ενέργεια από γεωθερμία
Ο Δήμος Αλεξανδρούπολης θεωρεί ότι «με τις εμπειρίες που απέκτησε θα πρέπει να προχωρήσει και στη μέση ενθαλπία (θερμοδυναμικό μέγεθος που αντιπροσωπεύει το ολικό ποσό θερμότητας που περιέχει ένα θερμοδυναμικό σύστημα) προς όφελος της τοπικής κοινωνίας και της χώρας στον τομέα της ενέργειας: Κάποια στιγμή πρέπει να αρχίσει και η γεωθερμική ηλεκτροπαραγωγή, που είναι μηδενική στη χώρα μας! Όταν στη γείτονα Τουρκία έχουν ξεπεράσει τα 1000 MW παραγωγής ηλεκτρισμού από γεωθερμική ενέργεια!».
«Στο μέλλον», συνεχίζει ο αντιδήμαρχος Αλεξανδρούπολης Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, «εάν μας επιτραπεί (διότι έως τώρα δεν επιτρέπει η νομοθεσία της χώρας μας) επιθυμούμε τη γεωθερμική ηλεκτροπαραγωγή από γεωθερμία μέσης ενθαλπίας – για αποθήκευση και χρήση της απορριπτόμενης θερμικής ενέργειας σε θερμοκήπια και παραγωγικές επενδύσεις με νέες τηλεθερμάνσεις και επέκταση στους οικισμούς του Απαλού και του Αβάντα, με αρκετό πληθυσμό και ιδιαίτερες αναπτυξιακές προοπτικές.
Έχουμε ζητήσει εγγράφως από το ΥΠΕΝ την παραχώρηση, κατ’ εξαίρεση του δικαιώματος έρευνας σε βάθη μεγαλύτερα των 550 μ. αποκλειστικά και μόνον εντός του γεωγραφικού χώρου που έχει οριστεί ως βεβαιωμένο γεωθερμικό πεδίο χαμηλής ενθαλπίας, με σκοπό την ανεύρεση γεωθερμικών ρευστών μέσης ενθαλπίας και την αξιοποίησή τους με κύριες δράσεις την ηλεκτροπαραγωγή και τις θερμικές εφαρμογές.
Το 2018 πήραμε την απόφαση στο Δημοτικό Συμβούλιο και ξεκινήσαμε την πρώτη μας ενεργειακή κοινότητα μαζί με τον Δήμο Σαμοθράκης, τον Οργανισμό Λιμένα Αλεξανδρούπολης και τη Μητρόπολη Αλεξανδρούπολης: Πρώτος στόχος η δημιουργία φωτοβολταϊκού πάρκου ισχύος 1 MW με σύνδεση εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού (virtual net metering) για τη δική μας παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας – εντός του 2019 η χρηματοδότηση του έργου. Στη σκέψη μας είναι η συνεργασία όλων μας για επέκταση της ηλεκτροκίνησης και προσφορά ηλεκτρικής ενέργειας στις ευάλωτες ομάδες του τόπου μας».
(του Φίλη Καϊτατζή, Παρασκήνιο
